Akustik ölçüm hesaplama, ses ölçüm cihazı ve kalibratör ile yapılan ölçümün akustik hesaplama yazılımlarına aktarılması sonucunda yapılan hesaplamadır. Piyasada akustik ölçüm hesaplama yapılabilecek çok sayıda program bulunmaktadır. Ayrıca gelişen teknoloji ile beraber ses ölçüm cihazları da oldukça çeşitlidir ve farklı özelliklere sahiptir. Ses ölçüm cihazı tercih ederken doğru sonuçlar verme ihtimali daha yüksek olan ve standartlar, yönetmelikler kapsamında ölçüm yapabilecek cihazlar seçilmelidir. Ses ölçüm cihazlarının hassasiyetleri değerlendirilmelidir. İleri düzeyde akustik ve titreşim ölçümleri için uygun olan cihazlar ile daha doğru sonuçlar alınabilmektedir. Kalibratörler ise; ses ölçüm cihazlarının ve ölçüm esnasında kullanılan diğer cihazların kalibre edilmesinde kullanılmaktadır. Ufak ve taşınabilir kalibratör modelleri bulunmaktadır.
Akustik Ölçüm Hesaplama Yöntemleri Nelerdir?
Akustik ölçüm hesaplama yolları aşağıdaki gibidir:
- Anlık değerleri izleyerek ölçüm hesaplaması yapılabilmektedir.
- Ortalama değerler üzerinden hesaplama gerçekleştirilebilmektedir.
Ses ölçüm cihazlarının bazıları hem anlık değerlerin izlenmesini sağlayabilmekte hem de ortalama değerler üzerinden hesaplama yapılabilmesini mümkün kılmaktadır. Anlık olarak maksimum ve minimum değerin yanı sıra istatistiki verileri hesaplama özelliği de bulunabilmektedir. Akustik analizin ayrıntılı olması istendiğinde, sesin frekans spektrumu da görülmelidir. Bunun için oktav bantları ismi verilen frekans filtrelerinin kullanılması gerekmektedir.
Akustik Ölçümün Doğruluk Derecesi Nedir?
Akustik ölçümün doğruluğu iki şekilde sınıflandırılmaktadır:
- Laboratuvar ve mühendislik uygulamaları ile yapılan ölçümlerin doğruluk seviyeleri yüksek olmaktadır. Bu sebeple belirli standartlarda ve yönetmeliğe göre ölçüm yapılması gerektiğinde, tip 1 ses ölçüm cihazları olarak sınıflandırılan laboratuvar ve mühendislik uygulamaları tercih edilmektedir.
- Tip 2 ses ölçüm cihazları çoğunlukla kontrol amaçlı kullanılmaktadırlar. Bu sebeple doğru sonuç alma olasılığı da daha düşük olmaktadır. Belirli standartlar kapsamında ölçüm yapılması gerektiğinde, tip 2 ses ölçüm cihazları ile elde edilen ölçüm sonuçları güvenilir olmamakta ve kabul edilmemektedir.
Akustik Ölçüm Nasıl Yapılır?
Akustik ölçüm için öncelikle ölçümün yapılacağı cihazların kurulması gerekmektedir. Cihazlar yerleştirildikten ve bağlantılar kurulduktan sonra akustik ölçümün yapılacağı sisteme giriş yapılmalıdır. Ölçüm yapılacak olan sistemde, ses ölçüm cihazlarının kalibrasyon dosyalarının yüklü olması gerekmektedir. Yazılım üzerinden frekans taraması yapılabilmektedir. Yapılan tarama sonucunda elde edilen veriler yazılım üzerinden izlenebilmektedir. Ortama bir ses kaynağı koyduktan sonra öncelikle bu ses kaynağı kapalıyken ve sonra bu ses kaynağı açıkken ölçüm yapılmalıdır. Ölçümler ve incelemeler sonucunda akustik ortamın düzenlenmesi gerekmektedir. Dinleme noktalarındaki akustik bilgi, akustik ölçüm hesaplama, akustik problemlerin tespiti ve düzenlenmesi yazılım üzerinden yapılmaktadır.
Akustik Ölçüm İçin Kullanılabilecek Yazılımlar Nelerdir?
Akustik ölçüm yazılımları aşağıda örneklendirilmiştir:
- Odeon (hacim akustiği programı)
- Dirac (hacim akustiği ölçüm programı)
- SoundPlan (gürültü haritalama programı)
- Bastian (gürültü kontrolü ve yapı elemanlarından ses geçişi hesaplama programı)
- Pulse (malzeme ses yutuculuğu raporlama programı)
- Zorba (malzeme ses yutuculuğu tahmini programı)
- Otl Terrain (gürültü bariyeri tasarımı programı)
- ArtemiS (ses ve titreşim analizi programı)
- dBInside (yapı akustiği programı)
- dBFA Suite (ses analiz programı)
- SONarchitect ve Ecotect (akustik hesaplaması yapan yapı fiziği programları)
Akustik Ölçüm Hesaplamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Akustik ölçümlerde önemli noktalar; Binaların Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik kapsamında belirli kurallara tabidir. Akustik ölçüm hesaplama sonucunda yapılan basit dikkat kayıplarının kalıcı işitme kayıpları gibi ciddi sonuçları olabileceği için her türlü yapı, bina, tesis ve işletmenin bu kapsamda ölçümlerinin yapılması ve düzenlenmesi gerekmektedir. Yönetmelik Resmi Gazete’de 31 Mayıs 2017 tarihinde yayımlanmıştır. Ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın denetiminde yürürlüğe girmesi 31 Mayıs 2018 tarihinde olmuştur.
Bir yapının sesi iletme yeteneğinin kütlesi ile ilişkili olduğunu biliyor muydunuz? Ancak bir binada akustik ses değeri hesaplanırken yalnızca kütle faktörü temel alınmaz.
Akustik değerleri hesaplamadan önce; ses basınç seviyesi, ses frekansı veya duyulabilir frekans, yankılanma süresi ön araştırmalar yapılır. Bir sonraki adım ses seviyesinin bina içindeki dağılımı ile binanın ihtiyacı doğrultusunda binaya akustik paneller eklenir. Uygun ses kontrolleri ve akustik düzen uygulandığında bina içinde ses konforuna ulaşılmış olur.
İlginizi çekebilir : “Akustik Panel Nedir?“
